9.sınıf dil ve anlatım testleri(tüm konular)

İLETİŞİM KAZANIM DEĞERLENDİRME TESTİ

1)İletişim gönderici ve alıcı arasında gerçekleşen duygu,bilgi v.b alışverişidir.İletişimde aktarılacak bir iletinin de bulunması gerekir.Bütün iletişim biçimleri doğumdan ölüme kadar hayatın odağında yer alır.İnsanlar,hayatlarının hemen her aşamasında iletişimin değişik türlerinden yararlanır.Bir insan,uyku dışındaki zamanlarında ya iletişim kuran kişi rolündedir ya da kendisiyle iletişim kurulmaktadır.Bu arada iletişimin sağlıklı olması gerekir.Sağlıklı bir iletişimde gönderici ve alıcının kullandığı dil son derece önemli hale gelmektedir.

Bu parçadan iletişimle ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi çıkarılamaz?
A)İki varlık arasında gerçekleştiği
B)Bir düşünceyi ya da duyguyu aktardığı
C)İnsan yaşamında önemli bir yerinin olduğu
D)Kullanılan üslubun alıcı üzerinde çok etkili olduğu
E)İnsan yaşamının her anında varlığını sürdürdüğü

2)Aşağıdakilerden hangisi simge değildir?
A)Güvercin
B)Kılıç
C)Karpuz
D)Terazi
E)Zeytin dalı

3)Aşağıdakilerden hangisi insanların kullandığı en gelişmiş iletişim aracıdır?
A)Rakam
B)Heykel
C)Resim
D)Dil
E)Jest ve mimik

4)Aşağıdaki eşleştirmelerden hangisi yanlıştır?
A)Duman-sosyal gösterge
B)Sözlük-dil göstergesi
C)Kurban Bayramı-sosyal gösterge
D)Yağmur-doğal gösterge
E)Trafik levhaları-sosyal gösterge

5)Aşağıdakilerden hangisi iletişimin ögelerinden biri değildir?
A)Dönüt
B)Belirti
C)Alıcı
D)Bağlam
E)Gönderici

6)I.Kendisinin dışındaki başka bir şeyi gösteren,onların yerini alabilen nesne ve görünüşlerdir(Gösterge)
II.Duyularla ifade edilemeyen bir şeyi belirten,sınıflandırmada kullanılan ve belli anlam yüklenmiş harf,rakam ve işaretlerin tümüdür(Simge)
III.Dili kullanmaksızın bilgi ve iletileri aktaran resim,heykel gibi araçlardır.(Dönüt)
IV.Göndericinin alıcıya aktardığı iletilere verdiği her türlü yanıttır.(İkon)
V.İletişimde,gösteren ve gösterilen arasındaki nedensiz ilişkiye dayalı olarak bilgi aktaran göstergelerdir.(Belirtke)

Yukarıdaki numaralanmış cümlelerden hangileri yer değiştirirse bilgi yanlışı giderilmiş olur?
A) I. ve II.
I. ve III.
C) II. ve IV.
D) III. ve IV.
E) IV. ve V.

7)Göstergeleri,onların anlamlarını,niteliklerini inceleyip araştıran bilim dalına ??.. adı verilir.
Yukaridaki boş bırakılan yere aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir?
A)Morfoloji
B)Sismoğrafya
C)Antropoloji
D)Dil bilimi
E)Gösterge bilim

8)Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bilgi yanlışı vardır?
A)Dilde varlık ve kavramları karşılayan ses simgeleri vardır.
İnsanların topluluk karşısına çıkacağına daha güzel giyinmesi sosyal bir göstergedir
C)İletişimin gerçekleştiği ortama bağdaşıklık adı verilir.
D)Göstergeler,kendi dışında başka bir şeyi düşündürür,onun yerini alabilir.
E)İletişimde bilgi aktarımı her zaman karşılıklı gerçekleşir.

9) I.İnsanların kravat takması
II.Boş arazilere fidanların dikilmesi
III.Leyleklerin göç etmesi
IV.Tiyatroda seyircilerin sessiz olması
V.Meyvelerin olgunlaşması

Yukarıdaki verilerden hangileri doğal göstergedir?
A) I. ve II.
I. ve III
C) II. ve IV.
D) III. ve V
E) IV. ve V

10)Trene bir dedeyle on yaşlarında torunu bindi.Çocuk,oldukça heyecanlıydı.Belli ki trene ilk defa biniyordu.Çocuk,dedesine durmadan sorular soruyordu.Dedesi,sabırla torununun sorularını cevaplıyordu.Yan koltukta oturan bir bayan dikkatle onları dinliyordu.Biraz sonra makinist,siren çalarak treni hareket ettirdi.Arkasından görevli,biletleri kontrol etmeye başladı.

Bu metinde ?gönderici-alıcı-bağlam?aşağıdakilerin hangisinde sırasıyla verilmiştir?

A)Çocuk-dede-tren
B)Bayan-çocuk-tren
C)Tren-dede-çocuk
D)Görevli-dede-gar
E)Makinist-çocuk-lokomotif

11)Kendisinin dışında birşeyin yerini alabilen,kendi dışında bir anlamı belirten her türlü nesne,biçim,olgu ve görünüşe ??? adı verilir.

Yukaridaki boş bırakılan yere aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir.
A)İleti
B)Dönüt
C)Bağlam
D)İletişim
E)Gösterge

12)Aşağıdakilerden hangisinde bilgi yanlışı vardır?
A)Bir arada yaşayan insanlar,yaşamı kolaylaştırmak ve güzelleştirmek için iletişime geçmek durumundadır.
İletişim,gönderici ile alıcının birbirine mesaj göndermesi ile gerçekleşir.
C)İnsanlar,çevresindekilere duygu ve düşüncelerini,ancak nesnel bir dille aktarırsa iletişim başarıya ulaşır.
D)İletişimde,varlık ve objeler değil,onların sembolü olan göstergeler kullanılır.
E)Türkçede sözcükler,fiil çekim ekleri,noktalama işaretleri dil göstergeleri arasında yer alır.

13)Varsa pulun,herkes kulun;yoksa pulun dardır yolun.
Bu atasözünde aşağıdaki göstergelerden hangisi vurgulanmaktadır.
A)Sosyal gösterge
B)Yapay gösterge
C)Doğal gösterge
D)Tarihsel gösterge
E)Dil göstergesi

14)Aşağıdakilerden hangisi dil dışı göstergelerden biri değildir?
A)Simge
B)Belirti
C)İkon
D)Yazı
E)Belirtke

15)İletişim,sadece yazıyla ya da sözle gerçekleştirilmez.Beden diliyle de iletişim yürütülür.Beden dilinin de iletişimde bir değeri,bir ağırlığı vardır.Örneğin bir öğrencinin yaptığı konuşmadan sonra öğretmenin gözlerinin parlaması bir beğeni ifadesidir.İşte bu,beden diline işaret eder.Biri bize çay içip içmediğimizi sorduğunda başımız iki yana sallamamız?hayır?anlamına gelir ki buda beden dilidir.Eğer iletişimi yazı ve sözle sınırlı tutarsak hata etmiş oluruz.
A)İletişimin daha çok,söz ve yazıyla gerçekleştirildiği
B)Beden dilinin günlük yaşamda kullanıldığı
C)Eğitimde sözlü ve yazılı iletişimin kullanıldığı
D)Beden diliyle de iletişim kurulabildiği
E)İletişimin kapsamını insanların duygu ve düşüncelerinin belirlediği

16)Anadolu insanının yaşamında kınanın ayrı bir yeri vardır.Örneğin evlenecek kızların eline düğünden bir önceki gün kına yakılır.Ellerdeki kına kadınının yeni evlendiğini ifade eder.
Bu parçada yer alan ?kına?aşağıdaki göstergelerden hangisine girer?
A)Belirtke
B)Bağlam
C)Dönüt
D)Kanal
E)İkon

17)??..;bireylerin duygu,düşünce veya sahip olduğu bilgileri ses,yazı,davranış,görüntü v.b aracılığıyla başka bireylere aktarılmasıdır.
Bu parçada boş bırakılan yere aşağıdaki kavramlardan hangisi getirilmelidir?
A)İletişim
B)Belirtke
C)Gösterge
D)İleti
E)Etkileşim

18)Köye eski bir otomobille gidiyorduk.Yaklaşık otuz kilometre
ilerledikten sonra şoför,benzin lambasının ışığının yandığını söyledi.sonra
da ilk benzincide durdu.
Yukarıdaki benzin lambasının ışığı,hangi gösterge grubuna girer?
A)Simge
B)Belirtke
C)Bağlam
D)Belirti
E)Dil göstergesi

CEVAP ANAHTARI:1-D 2-C 3-D 4-A 5-B 6-D 7-E 8-C 9-D 10-A 11-E 12-C 13-A 14-D 15-D 16-A 17-A 18-B

BÖLÜM 2
İNSAN,İLETİŞİM VE DİL
KAZANIM DEĞERLENDİRME TESTİ

1)Aşağıdaki cümlelerin hangisinde dil,ayraç içinde belirlitilen işlevde kullanılmamıştır?
A)?-a,-e? geniş ünlüleriyle biten fiillere ?-yor? kip eki getirildiğindeki fillerin sonundaki geniş ünlüler darlaşır(Sanatsal işlev)
B)Coğrafya;yeryüzünü fiziksel,ekonomik,beşeri,siyasal yonlerden inceleyen bilim dalıdır.(Göndergesel işlev)
B)Masanın üstündeki evrakları,vakit geçirmeden kaymakamlığa ulaştırın.(Alıcıyı harekete geçirme işlevi)
D)Kümesteki tavuklara sabahleyin yem verdiniz mi?(Kanalı kontrol işlevi)
E)Ödevlerini zamanında getirmemen beni saşırttı doğrusu.(Heyecana bağlı işlev)

2)-Gazete,havadis!
Aşağı indim.Her günkü satıcıdan almıştım oysa gazetemi.Kapıyı açtım.Kısa pantolonlu,minnacık bir çocuk?Savrulan karların altında,ıslanmış gazeteleriyle titreyip duruyordu.
-Ağabeyim,kusura bakmasın,dedi amca!
-Ne bu?
-Elli kuruş borcu kalmış size de?
-Kendisi nerede?
Ağlamadı,hıçkırmadı.Taş gibi:
-Öldü,dedi.Dün Edirnekapı?ya gömdük
Elli kuruşu uzattı.Sonra çekip giderken:
_Gazete,havadiiis!
Bu parçada dil hangi işlevlerde kullanılmıştır?
A)Sanatsal işlev-dil ötesi işlev
B)Alıcıyı harekete geçirme işlevi-göndergesel işlev
C)Kanalı kontrol işlevi-dil ötesi işlev
D)Göndergesel işlev-sanatsal işlev
E)Sanatsal işlev-kanalı kontrol işlevi

3)İnsan ilişkilerinin temeli dile dayanmaktadır.Bu sebeple bütün hayat deneyimi ister istemez dile yansır.Sabahtan akşama kadar konuşan,bütün duygu,düşünce ve hareketlerini dil ile ifade eden insan,dili kendi varlığına uydurur.Biz dil sayesinde bizden çok önce yaşamış insanlarla ilişki kurabildiğimiz gibi,bizden çok uzakta yaşan insanlarla da görüşmeden anlaşabiliriz.Dil,zaman ve mekan engellerini aşarak insanlar arasında duygu ve düşünce ortaklığını gerçekleştirir.Milletin bütün bireylerini ve her yeni nesli tarihin en eski kaynaklarına kadar götüren ve onlarla milli tarih arasında köprü kuran tek araç dildir.
Bu parçaya en uygun başlık aşağıdakilerden hangisi olabilir?
A)İnsan ve Dil
İletişim ve Dil
C)İnsan ve Yaşam
D)Dil ve Kültür
E)Dil ve Sosyal Çevre

4)Aşağıdakilerden hangisi dilin işlevlerinden biri değildir?
A)Şiirsel işlev
B)Göndergesel işlev
C)Yol gösterici işlev
D)Kanalı kontrol işlevi
E)Heyecana bağlı işlev

5)Okuru aydınlatmak,ona bir konuda bilgi vermek istendiğinde dil,?.. kullanılır.Dilin bu işlevde kullanıldığı edebi metinlerde anlatılanlar kanıtlanabilir niteliktedir.Dolayısıyla nesnel bir analtım kullanılır.Makalelerde,ders kitaplarında,ansiklopedilerde dilin bu işlevini görmek mümkündür.
Bu parçada boş bırakılan yere aşağıdakilerden hangisi gelmelidir?
A)sanatsal işlev
B)göndergesel işlev
C)heyecana bağlı işlev
D)kanalı kontrol işlevi
E)alıcıyı harekete geçirme işlevi

6)İnsan;fizyolojik,sosyolojik,psikolojik bir bütündür ve insanın sosyal çevresi vardır.İnsanlar,sosyal çevrede sağlıklı bir yaşam sürmek için sağlıklı bir iletişim kurmak zorundadır.İnsanlar,bu iletişimi çeşitli yöntemler ve araçlarla kurarlar.Birbirleriyle çeşitli sesler,resimler beden hareketleri v.b yoluyla iletişim kurabilir.Ne var ki iletişimi sağlayan en gelişmiş araç dildir.Üstelik dille iletişim kurmak çok daha kolaydır.
Bu parçada aşağıdakilerden hangisine değinilmememiştir?
A)Her insanın sosyal bir çevresi olduğuna
İnsanların güzel bir yaşam için çevresindekilerle iletişime geçtiğine
C)Dil dışında iletişim araçlarının da olduğuna
D)İletişimin dil yardımıyla daha kolay kurulduğuna
E)Dilin en yaygın iletişim aracı olduğuna

7)Yere attığınız kağıtları çabuk toplayın.
Bu cümlede dil hangi işlevde kullanılmıştır?
A)Şiirsel işlev
B)Göndergesel işlev
C)Heyecana bağlı işlev
D)Kanalı kontrol işlevi
E)Alıcıyı harekete geçirme işlevi

8)Süzülüp mavi göklerde yere doğru
Omzuma bir beyaz güvercin kondu
Aldım elime usul usul okşadım
Sevdim, gençliğimi yeniden yaşadım
Bembeyazdı tüyleri, öyle parlaktı
Açsam ellerimi birden uçacaktı
Bu dizelerde dil hangi işlevde kullanılmıştır?
A)Dil ötesi işlev
B)Göndergesel işlev
C)Kanalı kontrol işlevi
D)Şiirsel işlev
E)Alıcıyı hareket geçirme işlevi

9)Açık oturum, güncel sorunların, herkesin izleyebileceği biçimde açık olarak tartışıldığı toplantıdır.Genellikle bir başkanın yönetiminde konu üzerinde farklı düşünceleri olan üç beş kişinin katılımıyla gerçekleşir.Açık oturumda konuşmacılar, kendilerine tanınan süre içinde konu üzerindeki düşüncelerini özgürce açıklar veya doğru bulmadığı düşünceleri eleştirir.Açık oturumun sonunda düşünce birliğine varma zorunluluğu yoktur.
Bu parçada dil hangi işlevde kullanılmıştır?
A)Sanatsal işlev
B)Göndergesel işlev
C)Heyecana bağlı işlev
D)Kanalı kontrol işlevi
E)Alıcıyı harekete geçirme işlevi

10)??,göndericinin, iletisinde dille ilgili bilgi verdiği durumlarda görülür.Bu işlev, dili açıklamak, dille ilgili bilgi vermek için düzenlenir.Daha çok bilimsel metinlerde ve öğretme amaçlı konuşmalarda karşımıza çıkan işlevdir.
Bu parçada boş bırakılan yere aşağıdakilerden hangisi gelmelidir?
A)Sanatsal işlev
B)Kanalı kontrol işlevi
C)Dil ötesi işlev
D)Heyecana bağlı işlev
E)Alıcıyı harekete geçirme işlevi
11)Dilin aşağıda verilen işlevlerin hangisinde, nesnellik ağır basar?
A)Şiirsel işlev-kanalı kontrol işlevi
B)Göndergesel işlev-şiirsel işlev
C)Kanalı kontrol işlevi
D)Dil ötesi işlev-kanalı kontrol işlevi
E)Göndergesel işlev-dil ötesi işlev

12)İnsanoğlu,toplu halde yaşamaya mecbur ve muhtaç olan bir canlı türüdür.Hiçbir insan tek başına yaşayamaz.İnsanların bir arada yaşayabilmeleri için,aralarında birtakım ortak özelliklerin bulunması gerekir.İnsanları bir araya getirip aralarında ortak duygusal bağlar kuran araçlardan biri de dildir.Dilin insanlar arasında iletişimi sağlaması,onun çok küçük bir yönünü ifade etmektedir.Dil,asla mekanik değil,duygusal bir iletişim aracıdır.Dilin asıl işlevi,insanlar arasında doğal,duygusal ve ruhsal bağlar kurmasıdır.Bu yönüyle dil,insanlar için yaşamsal öneme sahiptir.
Bu parçadan aşağıdakilerden hangisi çıkarılamaz?
A)İnsanın sosyal bir varlık olduğu.
B)Dilin,insanlar arasında iletişimi sağladığı.
C)Dilin duygusal bir iletişim aracı olduğu.
D)İnsanların medeniyet kurmasında dilin etkili olduğu.
E)İnsan yaşamında dilin önemli bir yerinin olduğu.

13)Aşağıdakilerden hangisinde bilgi yanlışı vardır?
A)Alıcıyı herhangi bir konuda bilgilendiren bir iletide dil,şiirsel işlevde kullanılır.
B)Dilin alıcıyı harekete geçirme işlevinde,iletinin alıcıda bir tür davranış değişikliği yapması amaçlanır.
C)Bir dilin doğuşu,yapısı,söz dağarcığı vb. konulurda bilgi veren metinlerde dil,dil ötesi işlevde kullanılır.
D)Gönderici ve alıcı arasındaki iletişimin sürmesini veya kesilmesini sağlayan kanalı kontrol işlevinde iletinin içeriğinden çok iletişimin devam etmesi olgusu ağır basar.
E)Bir ileti,göndericinin iletiyle ilgili duygu ve heyecanlarını aktarıyorsa dil heyecana bağlı işlevde kullanılır.

14)Beyaz martıların söylediği mavimsi şarkılar eşliğinde,rüzgarın gemiyi bir okyanustan diğer okyanusa gezdirmesi eşsiz huzur duygularını da içinde barındırır.Peki sürekli rüzgarın yardımıyla yüzmeye alışan geminin,rüzgar denize küsüp esmekten vazgeçtiğinde ne olur?Hiç düşündünüz mü?İşte tam da bu noktada fırtınalarla savaşarak pişmiş,nice kötü havalara göğüs gerek karakterini olgunlaştırabilmiş kaptan devreye girerek etraftakilere seslenir:?Rüzgar kesildi,küreklere asılın??
Bu parçada dilin işlevlerinden hangisinin örneği yoktur?
A)Sanatsal işlev
B)Heyacana bağlı işlev
C)Dil ötesi işlev
D)Kanalı kontrol işlevi
E)Alıcıyı hareket geçirme işlevi
15) I.At arabası,ovada bir yılan gibi kıvrılan yolda hoş sesler çıkararak
ilerliyordu.
II.Çocuklar,?İstiklal Marşı?nı ezberlediniz değil mi ?
III.Yolda kaza olmuş,hemen telefon edip bir ambulans çağırın.
IV.Geziye beni çağırmadığınız için size çok kırıldım.
V.Şiirde dizilerin sonunda tekrarlanan yazılışların aynı,anlam ve
İşlevleri farklı sözcükler,heceler veya sesler kafiyeyi oluşturur.
Yukarıdaki numaralanmış cümlelerle ilgili olarak aşağıda verilen
bilgilerden hangisi yanlıştır?

A) I.cümlede dil,sanatsal işlevde kullanılmıştır.
II.cümlede dil, kanalı kontrol işlevinde kullanılmıştır.
C) III.cümlede dil,dil ötesi işlevde kullanılmıştır.
D) IV. cümlede dilin heyecana bağlı işlevi vardır.
E) V.cümlede dil göndergesel işlevde kullanılmıştır.

CEVAP ANAHTARI: 1-A 2-E 3-B 4-C 5-B 6-E 7-E 8-D 9-B 10-C 11-E 12-D 13-A 14-C 15-C

BÖLÜM 3
DİL-KÜLTÜR İLİŞKİSİ
KAZANIM DEĞERLENDİRME TESTİ

1)??,bir toplumdaki insanların sözlü iletişimde kullandıkları dildir.Bu dil,söyleyiş yönünden farklılıklar içerir.Örneğin kelimelerdeki bazı heceler yutulur, ya da sesler değişime uğrar.
Yukaridaki boş bırakılan yere aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir?
A)Argo
B)Lehçe
C)Morfoloji
D)Yazı dili
E)Konuşma dili

2)Dil,kültürün temel unsurudur.Dil,duygu ve düşüncenin kalıbıdır ve bunlar dil kalıbına dökülür.Böylelikle nesilden nesile aktarılır.Dil,kültürün temeli, olduğuna göre bir milletin dil ile ifade ettiği sözlü, yazılı her şey kültür kavramına girer.Yüzyıllar öncesine ait gelenek ve görenek v.b kültür değerlerimizi bugün biliyor olmamıza borçluyuz
Bu parçaya en uygun başlık hangisidir?
A)Kültür Nedir
B)Dil ve Kültür
C)Dil ve Yaşam
D)Kültürün Amacı
E)Dilin Gelişim Süreci

3)Aşağıdakilerden hangisi Türklerin kullandığı alfabelerden değildir?
A)Arap alfabesi
B)Göktürk alfabesi
C)Uygur alfabesi
D)Hint alfabesi
E)Latin alfabesi

4)(I)Her milleti dilini ve kültürünü yüzyıllar boyunca yoğurur.(II)Bu sırada dil,akan bir nehir gibi içinden geçtiği her topraktan bazı unsurları alır.(III)Gelişmiş her milletin konuşma ve yazı dilinde,karşılaştığı medeniyetlerden geçen sözcük ve deneyimler vardır.(IV)Bu bakımdan her milletin dili, o milletin çağlar boyunca yaşadığı tarihi, oluşturduğu kültürü adeta özetler.(V)Bu bakımdan bir milletin kültürü hakkında bilgi edinmek isteniyorsa öncelikle onun dili incelenmelidir.
Bu parçada asıl anlatılmak istenen düşünce numaralanmış cümlelerin hangisinde verilmiştir?
A) I
II
C) III
D) IV
E) V

5)Aşağıdaki cümlelerden hangisi yazı dilinin özelliklerini yansıtmaz?
A)O kadar üşümüş ki içeri girdiğinde üzerindeki ceketi çıkarmakta zorlandı.
B)Yaz gelince çocukları için ağacın dalına salıncak kurardı.
C)Haydı yavrum,şura bahçaya varivir de üç beş soğan salla gel.
D)Yaşlı kadının elindeki çantayı aldı,evine kadar götürüverdi.
E)Yağmur birkaç gündür yağıyor,böyle giderse dereler taşacak.

6)Aşağıdakilerden hangisi dilin özelliklerinden biri değildir?
A)Canlılığını sürdürmesi
B)Gelişimini tamamlaması
C)Ulusal niteliklerinin olması
D)Birtakım kurallarının bulunması
E)Ne zaman ortaya çıktığının bilinmemesi

7)Sözlü ve yazılı kültür değerlerinin tümü dile aktarılır.Başka bir deyişle kimi kültür değerlerinin yaratıcısı olan dil,bütün kültür değerlerinin taşıyıcısı durumundadır.Milletin iç varlığıyla yoğrulan kültür değerleri ,dille yaşatılıp kuşaktan kuşağa aktarılır.Bu yüzden,dilde birliğin korunması önemlidir.Çünkü dilin bozulması,kültürün de bozulup yozlaşmasına yol açabilir.
Bu parçada aşağıdakilerden hangisinden söz edilmektedir?
A)Dilin yaşamdaki yansımalarından
B)Kültürel zenginliğin dile katkısından
C)Gençlerin kültürel değerlere bakışından
D)Dil ve kültür ilişkisinden
E)Kültürün toplum yaşamındaki yerinden

8)Bir dil içinde belli bir grubun sözcüklere yeni anlamlar yükleyerek kullanmasıyla oluşan konuşma şekline —– adı verilir.Bu sözcükler ancak bu grup içinde kullanılır ve sözcüklerin anlamını bu grup içinde yer alan kişiler bilebilir.Günlük hayatta ve edebiyatta bir malzeme olarak da kullanılabir.
Bu parçada boş bırakılan yere aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir?
A)argo
B)yazı dili
C)dağarcık
D)konuşma dili
E)kültür taşıyıcısı

9)Dil ve kültürle ilgili aşağıda verilen bilgilerden hangisi yanlıştır?
A)Geçmiş ile gelecek arasında bir köprü işlevi görür.
B)Bir toplumun oluşmasında ve varlığını sürdürmesinde etkilidir.
C)Toplumun yaşam biçiminden etkiler taşır.
D)Gerçek değeri, aydınlar tarafından bilinir.
E)Toplumun ulusal değerlerini yansıtır.

10)Her dilin kendine özgü atasözleri,deyimleri ifadeleri vardır.
Bazı diller soyutta,bazı diller somutta zengindir.Kimi dillerse deyim,atasözü,kısacası anlatım yönünden yoksuldur.Bazı dillerin sözcük dağarcığı oldukça geniştir,bazılarınınsa epey sınırlıdır.Bu zenginlik ya da yoksulluk o dili konuşan toplumun kültürüyle yakından ilgilidir.Kültür ne ise,dil de odur.Kültürel zenginlik ya da yoksulluk,doğal olarak dile de yansır.
Bu parçadan çıkarılabilecek en kapsamlı yargı aşağıdakileden hangisidir?
A)Toplumlar,kültür ve dillerini koruma altına almalıdır.
B)Kültürel değerleri korumak dilcilerin görevidir.
C)Dilin olanaklarını toplumun kültürü belirler.
D)Kültürleri zengin toplumlar,başka toplumlarca örnek alınmalıdır.
E)Kültür dili,toplumların zenginliklerini ortaya koyar.

11)Toplumlar yüzyıllar boyu maddi ve manevi alanda çok değerli eserler üretmişlerdir.Bu eserler gelecek kuşaklara dil sayesinde aktarılmıştır.İslam öncesi dönemde ortaya konmuş destan,koşuk,sagu,savlar,Orhun Yazıtları dil sayesinde günümüze dek yaşamıştır.Yunus Emre?nin duru bir Türkçeyle yazdığı şiirler dil olmasaydı günümüze dek nasıl gelecekti?Bugün gençler eski dönemlere ait binlerce eseri okuyup o dönemle ilgili bilgi sahibi oluyorsa bu,dil sayesindedir.Bu bakımdan??. .
Bu parçanın sonuna düşüncenin akışına göre aşağıdakilerden hangisinin getirilmesi en uygundur?
A)kültür,toplumu ayakta tutan değerler bütünüdür
B)dil,önemli bir kültür taşıyıcısıdır.
C)dille ilgili çalışmalara ağırlık vermek gerekir.
D)dilin kültürü etkilediğini söylemek yanlış olur.
E)dilin gelişmesinde kültürün önemli bir etkisi vardır.

12)18.yüzyılın önemli düşünürlerinden Humboldt dilin,kültürün bir yansıması olduğunu söylemiştir.Ona göre,toplumun,dolayısıyla kültürün geçirdiği tüm evrelerden dil de geçmiştir.Bunun sonucu olarak insan topluklarının yaşamış oldukları olaylar,edinmiş oldukları birikimler en doğru şekilde dil üzerinde durularak öğrenilebilir.
Bu parçadan dil ile ilgili olarak aşağıdaki yargılardan hangisi çıkarılamaz?
A)Bir milletin yaşadığı kültürel değişim,dilinde yansımasını bulmuştur.
B)Bir milletin kültürüyle ilgili en sağlıklı bilgiler,dilinden öğrenilebilir.
C)Bir milletin başka milletlerle yaptığı kültür alışverişi dilini olumsuz etkilemiştir.
D)Bir milletin kültürü ile dilini birbirinden bağımsız olarak görmek yanlıştır.
E)Bir milletin yaşamıyla ilgili bilgi edinmek için,kullandığı dile bakmak gerekir.

13)Yazı dili,ortak bir dili konuşan insanların ağızlarından birinin kaynak alınması sonucu standart biçime getirilmesiyle oluşur.Yazı dili olma niteliğini taşıyan ağız,bir ülkenin sanat ürünlerinin üretim yeri özelliğini taşır.Ayrıca ağızlar arasında anlatım olanakları yönünden en gelişmiş olanıdır.Tüm bunları İstanbul ağzına baktığımızda rahatlıkla anlayabiliyoruz.Çünkü Türkiye?de yazı dili olarak,en gelişmiş ağız olan İstanbul ağzı kullanılmaktadır.
Bu parçada yazar,düşüncesini inandırıcı kılmak için aşağıdaki anlatım yollarından hangisine başvurmuştur.
A)Öyküleme
B)Tartışma
C)Örneklendirme
D)Karşılaştırma
E)Tanık gösterme

14)Kültür dili;günlük dili,edebiyat dili,ilim dili gibi dilleri içine alır.Yüzyıllar boyunca işlenerek,anlamlar yüklenerek meydana gelir.Dil,kültürün temeli olduğuna göre bir milletin dil ile ifade ettiği sözlü,yazılı her şey kültüre girer.Bu bağlamda kültürü,sözlü kültür ve yazılı kültür olarak ikiye ayırmak mümkündür.Sözlü kültürümüzün ne zaman başladığını,bu kültürde hangi medeniyetlerin,payların olduğunu bilemeyiz.Yazılı kültürümüzde ise her şeyi en ince ayrıntısına kadar öğreniriz.Çünkü elimizde belgeler bulunur.Yazılı kültür,kültür dilinin en büyük hazinesini teşkil eder.Bu bakımdan yazılı kültür daha değerlidir.
Bu parçadan aşağıdakilerden hangisi çıkarılamaz?
A)Kültür dilinin kısa zamanda oluşmadığı.
B)Dil aracılığıyla aktarılan her şeyin kültürün içinde yer aldığı.
C)Zengin bir kültüre sahip toplumların dilinin de zengin olduğu
D)Sözlü kültürün oluşumuyla ilgili bilgilerin bulunmadığı
E)Yazılı kültürün sözlü kültürden daha önemli olduğu

15)Konuşma dili ve yazı diliyle ilgili aşağıda verilen bilgilerden hangisi yanlıştır?
A)Bir ülkede birden çok konuşma dili olabilir;buna karşı bir yazı dili vardır
B)Yazı dilinde belirli kurallar varken konuşma dilinde kural yoktur
C)Yazı dili, yapma bir dildir;konuşma dili doğal özellikler taşır.
D)Yazı dili,edebiyat eserlerinde resmi yazışlarda vb. kullanılırken,konuşma dili günlük yaşamda kullanılır
E)Konuşma dilinin kullanım alanı,yazı dilinin kullanım alanından daha geniştir.

CEVAP ANAHTARI: 1-E 2-B 3-D 4-E 5-C 6-B 7-D 8-A 9-D 10-C 11-B 12-C 13-C 14-C 15-E

ÜNİTE DEĞERLENDİRME TESTİ
BÖLÜM 3
1)Kendisi dışında başka bir şeyi gösteren,onun yerini alabilen sözcük,nesne,görünüş ve bulgula ?? denir.Buna örnek olarak?bayrak?ı örnek olarak gösterebiliriz.
Yukarıda boş bırakılan yere aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir?
A)gösterge
B)dönüt
C)bağlam
D)iletişim
E)gönderici

2)Ordular ilk hedefiniz Akdeniz?dir,ileri!
Bu cümlede dil,hangi işlevde kullanılmıştır?
A)Göndergesel işlev
B)Dil ötesi işlev
C)Kanlı kontrol işlevi
D)Heyecana bağlı işlev
E)Alıcıyı harekete geçirme işlevi

3)Dilde ileti,dille ilgili bilgiler vermek üzere düzenlenmişse dil,??.. kullanılmış demektir.Dil bilgisi kitapları dilin bu işlevde kullanıldığı yerlerden biridir.
Yukarıda boş bırakılan yere aşağıdakilerden hangisi gelebilir?
A)göndergesel işlev
B)heyecana bağlı işlev
C)dil ötesi işlev
D)şiirsel işlev
E)kanalı kontrol işlevi

4)Dil, bir toplumun en önemli temel taşıdır.Geçmiş ve gelecek,dil sayesinde bir araya gelir.Geçmişle gelecek,dil yardımıyla bizim için gerçek haline gelir.Geçmişin geleceğe yansıması ise yazı dili ile olur.Yazı dili,aynı zamanda kültür dilidir.Ancak belli bir kültür seviyesine ulaşabilmiş,medeniyet kurabilmiş ve ortak bir edebiyat geleneği oluşturabilmiş milletlerin yazı dili bulunmaktadır.Bu nedenle de yazı dilinin geliştirilmesi kültür ile uğraşan aydınların yardımı ile gerçekleşmektedir.
Bu parçadan aşağıdakilerden hangisi çıkarılamaz?
A)Dilin,geçmişle gelecek arasında köprü kurduğu.
B)Toplumun temelini oluşturan unsurların başında dilin geldiği
C)Yazı dilinin kültür dili olma özelliği taşıdığı
D)Yazı dili ile konuşma dilinin birbirinden farklı olduğu
E) Kültür ve medeniyet düzeyi yüksek toplumların yazı dilinin olduğu

5)Dil,milli kültürün ilgi alanına giren varlık dünyasını yansıtır.O milletin yapıp ettiklerinin,duyup düşündüklerinin,görüp bildiklerinin ve tüm tasavvurlarının,kısacası kültürün aynasıdır dil.Her dil,evrenin bir başka yorumunu dile getirmektedir.Dilin zenginliği ya da yoksulluğu,o kültürün zenginliği ya da yoksulluğudur.Dilin sınırlarını,o toplumun kültürü belirler.İlgi alanı,dünyası genişleyen kültürün dili de o ölçüde zenginleşir.İlim,felsefe,sanat,teknik ,metafizik kısacası hayatın her alanında problem alanları genişledikçe dil zenginleşir.Ancak,hayatın her alanını,kendi diliyle yaşamak şarttır.Kültürün sorunu,dilin sorunudur.
Bu parçada asıl anlatılmak istenen aşağıdakilerden hangisidir?
A)Kültürünü bilmeyen toplumların dillerini güzel kullanmadığı
B)Dil ve ulusal kültür arasında sıkı bir ilişki olduğu
C)Toplumların,dillerini zenginleştirmek için çaba göstermesi gerektiği
D)Bir dilin zenginliğini sahip olduğu kelime sayısının belirlediği
E)Dilleri zengin olan toplumların kültürlerini kolayca tanıttığı

6)Aşağıdaki açıklamalardan hangisi,ayraç içinde verilen kavramla ilgili değildir?
A)İletişimde iletiyi aktaran kişi veya topluluktur.(Gönderici)
İletilere verilen her türlü yanıttır.(Bağlam)
C)Amacı olmayan,istem dışı gelişen doğal göstergelerdir.(Belirti)
D)Dilin insanlara bilgi verme işlevidir.(Göndergesel işlev)
E)Göstergeleri inceleyen,araştıran bilim dalıdır.(Gösterge bilim)

7)Aşağıdakilerden hangisi iletişimde bulunması gereken ögelerden biri değildir?
A)gönderici
B)ileti
C)şifre
D)bağlam
E)gösterge

8)Dil,toplum yaşamında doğup gelişir.Türkçe de Türklerin yaşadığı yerlerde doğmuş,onlarla birlikte geniş bir alanda günümüze dek konuşulmuştur.Bu nedenle Türkçe,yaşayan ve zengin bir dildir.Dil,toplum yaşamında doğup geliştiği için o ulusun kültürünü oluşturan ortak duygu,düşünce ve davranışlarını yansıtır.Bunun içindir ki ulusal kültür ile dil arasında kopmaz bir bağ vardır.
Bu parçada asıl anlatılmak istenen aşağıdakilerden hangisidir?
A)Bir dilin,içinden çıktığı toplumun kültüründen ayrı düşünülemeyeceği
B)Kültür değerlerinin,dil yardımıyla tanıtıldığı
C)Toplumların,diline ve kültürüne sahip çıkması gerektiği
D)Kültürün de dilin de kökünün çok eskilere dayandığı
E) Her ulusun kendine özgü bir kültür ve dilinin olduğu

9)Bir gün bir adam,elinde mektup
Der ki,Hoca?yı tutup:
?Hocam,zahmet ya sana,
Şu mektubu bana bir okusana.?
Mektup baştan sona kadar Arapça
Şöyle bir iki evirir çevirir:
Sökemez;çaresiz,geri verir.
Der ki:?Başkasına okut bunu sen.?
Adam şaşırır:?Niçin??
?Türkçe değil bu mektup,okuyamam.?
Yine anlayamaz adam.
Hocanın okuması yok zanneder:
?Ayıp Hoca,ayıp!?der.
?Benden utanmıyorsan şundan utan!
Şu başındaki koca kavuğundan.?
Hoca kavuğu çıkartıp uzatır.
Sonra,?Mademki?der,?İs kavuktadır;
Haydi giy de şunu,
Kendin oku bakalım mektubunu.?
Nasrettin Hoca?nın bu fıkrasında hangi göstergenin önemi vurgulanmıştır?
A)Dil göstergesi
B)Sosyal gösterge
C)Doğal gösterge
D)Sanatsal gösterge
E)Yapay gösterge

10) I.İnsanlar iletişim kurarken kendilerini yaşadıkları kültürden soyutlayamaz.
II.İletişim,tüm insanlar için yaşamsal bir gereksinimdir.
III.İnsanların kurdukları iletişimde yaşadıkları kültürün izleri vardır.
IV.Kültür düzeyi yüksek insanlar daha kolay iletişim kurarlar.
Yukaridaki numaralanmış cümlelerden hangileri anlamca birbirine en yakındır?
A) I ve II
I ve III
C) I ve IV
D) II ve III
E) III ve IV

11)Dil ile ilgili aşağıda verilen bilgilerden hangisi yanlıştır?
A)En gelişmiş iletişim aracıdır.
B)Varlığını insanlar aracılığıyla sürdürür.
C)Gelişimini tamamlamıştır.
D)Kültürle sıkı bir iletişim halindedir.
E)Çeşitli seslerden oluşmuş bir anlaşma sistemidir.

12)??.. duygu,düşünce veya bilgilerin akla gelebilecek her türlü yolla başkalarına aktarılmasına denir.
Bu parçada boş bırakılan yere aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir?
A)Gösterge
İletişim
C)Konuşma
D)Dil
E)Dinleme

13)Dil,milleti oluşturan unsurların başında gelir.Bir milletin dil;onun tarihi ve kültürüyle iç içedir.Millet için gerekli olan her şey,dilde saklanır.Dil;milletin manevi ve kültürel değerlerini,millet olabilme özelliklerini bünyesinde sımsıkı korur.Dil,milleti meydana getiren bireyler arasında ortak duygu ve düşünceler meydana getirir.Dil,milletin birlik ve bütünlüğünü sağlayan en güçlü bağdır.Dilin olmadığı bir yerde,milletten söz etmek mümkün değildir.
Bu parçada aşağıdakilerden hangisinden söz edilmektedir?
A)Toplumların dile bakışından
B)Dillerin kültürle alışverişinden
C)Ulusal kültürlerin dile yansımasından
D)Ulusların gelecekteki yaşamından
E)Dilin ulus yaşamında yeri ve öneminden

14)Dillerin sözlü aktarımı daha yaygındır.Bütün diller,sözlü olarak ortaya çıkmıştır.Daha sonra yazıyı araç olarak kullanarak gelişmiştir.Ancak yazıyı her dil kullanmamış ve sese bağımlı kalmıştır.O kadar ki, tarih boyunca konuşulan binlerce belki de on binlerce dilden,ancak yüz altı dil yazıyı kullanmış ve yazınsal ürün üretebilecek ölçüde gelişimini tamamlayabilmiştir.Bugün konuşulan üç bin kadar dünya dilinden,yalnızca yetmiş sekizinin yazını ve yazılı kültürel ürünleri bulunmaktadır.Günümüzün bile yüzlerce dil uygun yazı sistemi geliştirilemediği için yazıya geçirilememiştir.
Bu parçada aşağıdakilerden hangisine değinilmemiştir?
A)Dillerde sözlü aktarımın daha geniş bir kullanım alanının olduğuna
B)Dillerin yazıyı araç olarak kullanarak geliştiğine
C)Tarihte birçok dil olmasına karşın çok azının yazıyı kullandığına
D)Tarih boyunca binlerce dilin ortaya çıktığına
E)Günümüz toplumlarının,teknolojiyi kullanarak yazı dilini geliştirdiğine

15)???.,bir gizli antlaşmalar sistemidir.Canlı ve cansız varlıkları,kavramları,hareketleri karşılayan kelimeler üzerinde,kelimelerin birbirleri ile münasebetleri ve fikirleri anlatmak için yapılan kelime sırası üzerinde bir cemiyetin,bir kavmin,bir milletin bütün fertleri gizli anlaşmalar,gizli sözleşmeler yapmış durumdadırlar.
Bu parçada boş bırakılan yere aşağıdakilerden hangisi gelmelidir?
A)Edebiyat
İletişim
C)Kültür
D)Gelenek
E)Dil

CEVAP ANAHTARI:1-A 2-E 3-C 4-D 5-B 6-B 7-C 8-A 9-B
10-B 11-C 12-B 13- E 14-E 15-E

BÖLÜM 4
DİLLERİN SINIFLANDIRILMASI

1)Dünya dillerinin sınıflandırılmasında aşağıdaki özelliklerden hangisi yoktur?
A)Söz dizimi
B)Irklar
C)Dilin doğal ya da yapma olması
D)Dilin kökeni
E)Dilin ölü ya da canlı olması

2)Türkçe,aşağıdaki dil ailelerinden hangisinin inde yer alır?
A)Çin-Tibet Dil Ailesi
B)Bantu Dil Ailesi
C)Hami-Sami Dil Ailesi
D)Ural-Altay Dil Ailesi
E)Asya Dilleri

3)Aşağıdakilerden hangisi,sözcüklerin vurcu aracılığı ile ?isim,fiil,sıfat,zarf,edat?gibi görevler üstlendiği dil grubu içinde yer alır?
A)Sırpça
B)Vietnamca
C)Bulgarca
D)Macarca
E)Arnavutça

4)Bu dillerde de kökler ve ekler kullanılır.Ancak bir sözcük türetilirken kök,içten ses değişikliğine uğrar.Bu dillerin bazılarında sözcük oluşturulurken kök tanınmaz hale gelir,kimilerinde ise kök ve ek arasındaki ilginin devam atiği görülür.Arapça,Habeşçe,İbranice bu grupta yer alır.
Bu parçada aşağıdakilerden hangisinden söz edilmektedir?
A)Çekimli dillerden
B)Tek heceli dillerden
C)Hint dillerinden
D)Ural dillerinden
E) Latin dillerinden

5)??.,her sözcük tek bir heceden oluşur ve bu dillerde,bir sözcük pek çok anlamı karşılar.
Bu parçada boş bırakılan yere aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir?
A)Bantu dillerinde
B)Eklemeli dillerde
C)Çekimli dillerde
D)Sami dillerinde
E) Tek heceli dillerde

6)Eklemeli dillerle ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?
A)Temel öge sözcüğün kökündedir.
B)Sözcükler yapım ekleri ile türetilir.
C)Bütün sözcükler çok anamlıdır.
D)?Ön Ekli Diller?ve?Son Ekli Diller?olarak ikiye ayrılır.
E)Ekler aracılığı ile sözcüklere çeşitli anlam ve görevler yüklenir.

7)Aşağıdakilerden hangisi Hint-Avrupa dil ailesi içinde yer almaz?
A)Almanca
İngilizce
C)İbranice
D)Bulgarca
E)Romence

8)Bir sözcüğe,vurgu yoluyla farklı anlamların yüklendiği dil grubu aşağıdakilerden hangisidir?
A)Tek heceli diller
B)Eklemeli diller
C)Çekimli diller
D)İslav dilleri
E)Bantu dilleri

9)Aşağıdaki dillerden hangisi köken bakımından yanlış eşleştirilmiştir?
A)Korece-Tibet Dil Ailesi
B)Arapça-Hami Dil Ailesi
C)Urduca-Hint Dilleri
D)Macarca-Ural Dilleri
E)Hırvatça-İslav Dilleri

10)Aşağıdaki dillerden hangileri aynı dil ailesi içinde yer alır?
A)Yunanca-İspanyolca
B)Hintçe-Macarca
C)Türkçe-Çince
D)Romence-Japonca
E)Korece-İtalyanca

11)Dillerle ilgili olarak aşağıda verilen bilgilerden hangisi yanlıştır?
A)Türkçe son ekli diller arasında yer alır.
B)Macarca eklemeli bir dildir.
C)Tibetçe tek heceli bir dildir.
D)Eklemeli dillerde sözcükler,köklere getirilen yapım ekleriyle türetilir.
E)Arapça son ekli bir dildir.

12)Dillerle ilgili olarak aşağıda verilen bilgilerden hangisi yanlıştır?
A)Diller,yapılarına ve kökenlerine göre ikiye ayrılır.
?Son ekli diller?de yeni sözcük türetmek için kökün sonuna yapım eki getirilir.
C)Dünyada en fazla kişi tarfaından konuşulan dil Hintçedir.
D)Çekimli dillerin kimilerinde kökteki asıl sesler değişmez.
E)Ural-Altay Dil Ailesi?ni oluşturan diller arasında yapı benzerliği söz konusudur.

13)?..,dünyada en çok dilin yer aldığı dil ailesi olup,bu dil ailesi Avrupa?ya kadar uzanır.Amerika?da konuşulan dillerin Avrupa?dan bu kıtaya gitmiş olması nedeniyle Amerika da bu dil ailesinin dil coğrafyası içinde bulunmaktadır.
Bu parçada boş bırakılan yere aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir?
A)Ural Dilleri
B)Hint-Avrupa Dil Ailesi
C)Çin-Tibet Dil Ailesi
D)Ural-Altay Dil Ailesi
E) Bantu Dil Ailesi

14)Bazı diller arasında,sözcük yapısı ve gramer bakımından benzerlikler söz konusudur.Aynı kökenden gelen ve benzer özellikleri olan bu dil topluluklarına?? adı verilir.
Bu parçada boş bırakılan yere aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir?
A)dil ailesi
çekimli diller
C)tek heceli diller
D)eklemeli diller
E)kaynak diller

15)Bu dil ailesinde,diller arasındaki en önemli benzerlik yapı yönüyledir.Eklemeli diller grubu içinde yer alan bu dil ailesi içinde ?Türkçe,Macarca,Mançurca,Moğolca,,Japonca,Korece?bulunmaktadır.
Bu parçada sözü edilen dil ailesi aşağıdakilerden hangisidir?
A)Çin-Tibet Dil Ailesi
B)Hint-İran Dilleri
C)Bantu Dil Ailesi
D)Ural-Altay Dil Ailesi
E)Germen Dilleri

16)Aşağıdaki sözcüklerden hangisinin Ural-Altay Dil Ailesi?ne ait bir sözcük olduğu söylenebilir?
A)İstasyon
B)Karanfil
C)Saat
D)Korner
E)Üçgen

17)Aşağıdakilerin hangisinde verilen özellik ayraç inde verilen dil ailesiyle ilgili değildir?
A)Sözcükler tek bir heceden ibarettir.(Tek heceli diller)
B)Köklere yapım ekleri getirilerek yeni sözcükler türetilir(Ekelemeli diller)
C)Kelime türetilirken ya da çekimlenirken kökün içten değiştiği olur(Çekimli diller)
D)Dil coğrafyası bakımından dünyanın en büyük dil ailesidir(Bantu dilleri)
E)Bu diller arasındaki en belirgin ortaklık,yapı benzerliğidir.(Ural-Altay Dil Ailesi)

18)Dil bilimciler,dilleri sınıflandırırken aşağıdakilerden hangisini esas ölçüt olarak alırlar?
A)Ses ahengi
B)Kökleri
C)Sözcük sayısını
D)Gramer kurallarını
E)Dilin ortaya çıktığı zamanı

19)Tek heceli dillerle ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söylenemez?
A)Her sözcük tek bir heceden meydana gelir.
B)Vurguyla sözcüklere çeşitli anlamlar verilir.
C)Bir sözcük farklı görevlerde kullanılabilir.
D)Yeni sözcükler türetilirken kimi zaman yapım eklerinden yararlanılır.
E)Sözcükler,birden çok anlamı karşılayabilir.

20)Aşağıdaki dillerden hangisi ötekilerden farklı bir dil ailesi içinde yer alır?
A)Japonca
B)Bulgarca
C)Rusça
D)Lehçe
E)Hırvatça

21)Eklemeli diller arasında yer alan Türkçe,kökenine göre ?? grubunda,çekimli diller arasında yer alan Arapça ise kökenine göre ??. Arasında yer alır.
Bu parçada boş bırakılan yerlere sırasıyla aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir?
A)Çin-Tibet Dil Ailesi,Bantu Dil Ailesi
B)Ural-Altay Dil Ailesi,İran Dilleri
C)Asya Dilleri,Latin Dilleri
D)Hami-Sami Dil Ailesi,Hint-İran Dilleri
E)Ural-Altay Dil Ailesi,Hami-Sami Dil Ailesi

22)Aşağıdakilerin hangisinde dil ve içinde yer aldığı dil ailesi yanlış eşleştirilmiştir?
A)Farsça-Hint Avrupa Dil Ailesi
B)Arapça-Bantu Dil Ailesi
C)Tunguzca-Ural-Altay Dil Ailesi
D)Habeşçe-Hami-Sami Dil Ailesi
E)Çince-Tibet Dil Ailesi

23)Türkçe ile ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söylenebilir?
A)Vurgu ile sözcüklere?isim,zamir,edat,fiil?gibi görevler yüklendiği
B)Sözcük türetilirken sözcüğün kökünde ses değişiklikleri olduğu
C)Sami ırkının konuştuğu diller arasında yer aldığı
D)Son ekli bir dil olduğu
E)Dil coğrafyası olarak dünyanın en yaygın dili olduğu

CEVAP ANAHTARI:1-B 2-D 3-B 4-A 5-E 6-C 7-C 8-A 9-A 10-A 11-E 12-C 13-B 14-A 15-D 16-E 17-D 18-B 19-D 20-A 21-E 22-B 23-D

BÖLÜM 5
TÜRK DİLİNİN TARİHİ GELİŞİMİ VE TÜRKİYE
TÜRKÇESİ

1)Türk dilinin ilk yazılı belgeleri Bilge Kağan döneminde diktirilen altı kitabeden oluşmaktadır.Bu kitabeler,Moğolistan?ın kuzeyinde,Baykal Gölü?nün güneyinde,Orhun Irmağı Vadisi?ndeki Koşo Saydam Gölü yakınlarında bulunmaktadır.
Bu parçada sözü edilen eser aşağıdakilerden hangisidir?
A)Altın Yaruk
B)Sekiz Yükmek
C)Yenisey Anıtları
D)Orhun Kitabeleri
E)Kutadgu Bilig

2)Türkçenin 7. ve 13. asırlarına değin uzanan dönemine ?.. adı verilmektedir.
Bu parçada boş bırakılan yere aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir?
A)Eski Türkçe
B)Batı Türkçesi
C)Osmanlı Türkçesi
D)Kuzey Türkçesi
E)Doğu Türkçesi

3)Orhun Kitabeleri?yle ilgili olarak aşağıda verilen bilgilerden hangisi yanlıştır?
A)Göktürk alfabesiyle yazılmıştır.
B)Türklere ait yazılı ilk edebi metinlerdir.
C)İşlenmiş bir yazı diliyle yazılmıştır.
D)Türk tarihi hakkında önemli bilgiler içermektedir.
E)Çincenin yoğun bir etkisi söz konusudur.

4)Türkçenin bilinen ilk sözlüğü aşağıdakilerden hangisidir?
A)Kutadgu Bilig
B)Atabetü?l Hakayık
C)Divanü Lügati?t Türk
D)Divan-ı Hikmet
E)Altun Yaruk

5)17. yüzyılda Mahallileşme hareketinin ortaya çıkmasında aşağıdakilerden hangisi daha fazla etkili olmuştur?
A)Şairlerin farklı nazım şekilleriyle ürün verme istemesi
B)Osmanlı Türkçesi döneminde şiir dilin ağırlaşması
C)Dilin olanaklarının şiiri yazmaya elverişli olmaması
D)Divan şairlerinin,Türkçeye olan ilgisinin iyice artması
E)Türkçenin gelişerek bir edebiyat dili haline gelmesi

6)Bu dönemin yazı dili Kıpçakçadır.?Gülistan Tercümesi?ve ?Hüsrev ile Şirin bu dönemin dil özelliklerini yansıtan eserler arasında yer alır.
Bu parçada Türkçenin hangi döneminden söz edilmektedir?
A)Batı Türkçesi
B)Doğu Türkçesi
C)Kuzey Türkçesi
D)Osmanlı Türkçesi
E)Eski Anadolu Türkçesi

7)18.yüzyılın en tanınmış divan şairlerinden biridir.Sanatçı,Damat İbrahim Paşa zamanında ?Lale Devri?olarak adlandırılan dönemin zevk ve eğlence hayatını şiirlerine canlı bir şekilde yansıtmış,kaside ve gazelleri ile ünlenmiştir.Şiirlerinde İstanbul Türkçesini kullanmış,divan şiirinin yerli bir havaya bürünmesine katkı yapmış,?Mahallileşme?adı verilen akımının öncüleri arasında yer almıştır.
Bu parçada sözü edilen sanatçı aşağıdakilerden hangisidir?
A)Aydınlı Visali
B)Edirneli Nazmi
C)Tatavlalı Mahremi
D)Nedim
E)Şeyh Galip

8)Türkçenin yazılı metinlerinde önceki dönemi için aşağıdakilerde hangisi söylenebilir?
A)Karanlık dönem
B)Sebk-i Hindi
C)Mahallileşme
D)Çağatay Türkçesi
E)Doğu Türkçesi

9)Türkiye Türkçesi ile ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söyelenemz?
A)Batı Türkçesinin üçüncü dönemini kapsar.
B)Türk Dil Kurumu bu dönemde kurulmuştur.
C)Ortaya çıkmasında Milli Edebiyat akımı etkili olmuştur.
D)Dil,eskisine göre sadeleşmiştir.
E)Mahallileşme akımı bu dönemde başlamıştır.

10)Aşağıdakilerin hangisinde ?Türk-i Basit?hareketinin temsilcileri birlikte verilmiştir?
A)Şeyh Galip,Nedim,Aydınlı Visali
B)Aydınlı Visali,Edirneli Nazmi,Tatavlalı Mahremi
C)Nedim,Taşlıcalı Yahya,Tatavlalı Mahremi
D)Yirmisekiz Çelebi Mehmet,Edirneli Nazmi,Şeyh Galip
E)Fuzuli,Aydınlı Visali,Tatavlalı Mahremi

11)Milli Edebiyat akımının amaçlarıyla ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söylenemez?
A)Yazı dili ve konuşma dili arasındaki farklılıkları gidermek
B)Arapça ve Farsçadan Türkçeye giren dil bilgisi kurallarını kaldırmak
C)Türkiye Türkçesine öteki Türk lehçelerinden giren sözcükleri çıkarmak
D)Eserlerin yazımında İstanbul halkının günlük konuşma dilini esas almak
E)Arapça ve Farsça sözcükleri Türkçede söylendiği gibi yazmak

12)?.. ,Osmanlı Türkçesi döneminde yazılan eserler arasında yer alır.
Bu cümlede boş bırakılan yere aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir?
A)Kutadgu Bilig
B)Siham-ı Kaza
C)Atabetü?l Hakayık
D)Divan-ı Hikmet
E)Divan ı Lügati?t Türk

13)?Milli bir edebiyat oluşturabilmek için önce milli bir dile ihtiyaç vardır.?görüşünü benimseyen edebi topluluk aşağıdakilerden hangisidir?
A)Tanzimatçılar
B)Servet-i Fünuncular
C)İkinci Yeniciler
D)Yeni Lisancılar
E) Yedi Meşaleciler

14)Ömer Seyfettin tarafından kaleme alınan?Yeni Lisan?adlı makale aşağıdaki dergilerin hangisinde yayımlanmıştır?
A)Özyurt
B)Yedi Meşale
C)Genç Kalemler
D)Servet-i Fünün
E)Türk Yurdu

15)Aşağıdaki yapıtlardan hangisi Çağatay Türkçesinin seçkin örnekleri arasında yer alır?
A)Divan-ı Kebir
B)Risaletü?n Nushiyye
C)Hüsn ü Aşk
D)Garipname
E)Muhakemetü?l Lügateyn

16)Divan edebiyatı,Arap ve Fars edebiyatlarının etkisiyle ortaya çıkmış klasik bir edebiyattır.Bu nedenle kuralcı ve dilli son derece ağır bir edebiyattır.İçlerinde divan şairi Nedim?in de yer aldığı bazı sanatçılar,bu edebiyatın dilini sadeleştirmek amacıyla??akımını başlatmışlardır.
Bu parçada boş bırakılan yere aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir?
A)Garip
İkinci Yeni
C)Servet-i Fünun
D)Fecr-i Ati
E)Mahallileşme

17)Türk dilinin gelişimiyle ilgili aşağıdaki bilgilerden hangisi yanlıştır?
A)Türkçenin yazılı metinlerinin bulunmadığı dönemi?karanlık dönem?olarak isimlendirilir.
B)Anadolu?da bölge ağızlarının ortaya çıkışı Türklerin 11. yüzyıldan itibaren Anadolu?ya yayılmasıyla gerçekleşmiştir.
C)17. Yüzyılda ortaya çıkan?Mahallileşme?hareketinin etkileri Tanzimat?a kadar devam etmiştir.
D)Batı Türkçesi gelişimini?Kuzey Türkçesi?ve ?Doğu Türkçesi?olmak üzere iki ana koldan sürdürmüştür.
E)Doğu Türkçesi Timur Dönemi?nde ortaya çıkmış ve bu dönemde Çağataycanın seçkin örnekleri verilmiştir.

18) ?Ülkesini,yüksek istiklalini korumasını bilen Türk milleti,dilini de yabancı diller boyunduruğunda kurtarmalıdır.?sözüyle Atatürk?ün dille ilgili olarak anlatmak istediği aşağıdakilerden hangisidir?
A)Milli değerlerin en önemlisi olduğu.
B)Kurallarının yeniden düzenlenmesi gerektiği
C)Yabancı etkilerden korunarak özgürlüğünü kazanması gerektiği
D)Çağdaşlığın sembolü olduğu
E)Milli benliğini yitiren milletlerin diline sahip çıkamadığı

19)Dilimizin 15.yüzyılın sonlarıyla 20.yüzyılın başlarına kadarki dönemi?..olarak adlandırılır.Bu dönemde Türkçeye İslami kültürün de etkisiyle Arapça v Farsçadan çok sayıda sözcük girmiş,özellikle edebiyat dili ağırlaşmıştır.
Bu parçada boş bırakılan yere aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir?
A)Eski Anadolu Türkçesi
B)Doğu Türkçesi
C)Kuzey Türkçesi
D)Osmanlı Türkçesi
E)Eski Türkçe

20)Yedinci ve on üçüncü yüzyıllar arasını içe alan bu dönemde dilimiz,henüz yabancı etkilerden uzaktır.Bu nedenle de ses,biçim ve söz varlığı bakımından oldukça durudur.Dilin bu özellikleri Göktürk,Uygur ve Karahanlı metinlerinde açıkça görülür.
Bu parçadan Türkçenin hangi döneminden ya da kolundan söz edilmiştir?
A)Eski Türkçe
B)Batı Türkçesi
C)Osmanlı Türkçesi
D)Kuzey Türkçesi
E)Çağatayca

21)?Hüsn ü Aşk?adlı mesnevi hangi dönemin özelliklerini yansıtır?
A)Eski Türkçe
B)Osmanlı Türkçesi
C)Türkmen Türkçesi
D)Azeri Türkçesi
E)Gagavuz Türkçesi

22)Aşağıdakilerden hangisi Batı Türkçesinin çağdaş dönemi içinde yer almaz?
A)Türkiye Türkçesi
B)Gagavuz Türkçesi
C)Türkmen Türkçesi
D)Azeri Türkçesi
E)Osmanlı Türkçesi

CEVAP ANAHTARI:1-D 2-A 3-E 4-C 5-B 6-C 7-D 8-A 9-E 10-B 11-C 12-B 13-D 14-C 15-E 16-E 17-D 18-C 19-D 20-A 21-B 22-E

ÜNİTE DEĞERLENDİRME TESTİ

1)Aşağıdakilerden hangisi bir simgedir?
A)Çakal
B)Kuş
C)Dere
D)Ev
E)Yol

2) I.Çocukların parklarda oynaması
II.Petrolden çeşitli ürünler elde edilmesi
III.İlkbaharda ağaçların yaprak açması
IV.Meyvelerin güneşte olgunlaşması
Yukaridaki numaralanmış ifadelerden hangileri doğal göstergedir?
A) I ve II
I ve III
C) II ve IV
D) III ve V
E) I ve V

3)Aşağıdakilerden hangisi iletişimin türleri arasında yer almaz?
A)Dille gerçekleştirilen iletişim
B)Simgeyle gerçekleştirilen iletişim
C)Sembollerle gerçekleştirilen iletişim
D)Jest ve mimiklerle gerçekleştirilen iletişim
E)Çalışarak gerçekleştirilen iletişim

4)Aşağıdaki seçeneklerin hangisindeki açıklama,parantez içinde verilen kavrama uygun değildir?
A)İletişimin gerçekleştiği ortamdır.(Bağlam)
B)Göndericinin,iletiyi alıcıya gönderirken kullandığı yol veya araçtır.(Dönüt)
C)Duygu ve düşüncelerin iletildiği kişi veya topluluktur.(Alıcı)
D)İletiye verilen her çeşit yanıttır.(Geri bildirim)
E)Duygu,düşünce ve isteklerin aktarılmasını gerçekleştiren kişi ya da topluluktur.(Gönderici)

5)Çok tecrübeli rehber eşliğinde Çanakkale gezisi düzenledik.Rehberimiz,gezi sırasında o dönemde yaşanan olaylar hakkında ayrıntılı bilgiler verdi.
Bu parçaya göre,sözü edilen rehber aşağıdaki kavramlardan hangisiyle nitelendirilebilir?
A)Dönüt
B)Gönderici(Kaynak)
C)Geri bildirim
D)Bağlam
E) Alıcı

6)Melih:Soyut isimlere örnek verir misin ?
Ayhan:?Hüzün,duygu,sis,neşe
Melih:Bunların biri dışında hepsi soyut isim.
Ayhan:Peki,bunlardan hangisi soyut isim değil.
Melih:?Sis?sözcüğü, görme duyusuyla algılanan bir varlığı karşıladığı için somut isimdir.
Bu parçaya göre Melih ve Ayhan,sırasıyla aşağıdakilerden hangisiyle nitelendirilebilir?
A)Kanal-İleti
B)Bağlam-Dönüt
C)Geri bildirim kanalı
D)Gönderici-Alıcı
E)Alıcı-Bağlam

7)Amacı belli olmayan,istem dışı ortaya göstergelere denir.Bu göstergelerde gösteren ve gösterilen arasındaki ilişki nedenseldir.Örneğin bütün sokak lambalarının yanması,akşamın olduğunu gösterir.
Bu parçada aşağıdaki dil göstergelerinin hangisinden söz edilmiştir?
A)belirti
B)doğal gösterge
C)şifre
D)ikon
E)simge

8)Aşağıdaki cümlelerin hangisinde dil,kanalı kontrol işlevinde kullanılmıştır?
A)Hazırladığımız yardım malzemeleri zamanında Gölcük?e ulaştırılabildi mi?
B)Bugüne kadar kendi başına çalışıp bir işi bitirebildiğini görmedim.
C)Eskiden bu bölgede binlerce yaban keçisi ve geyik yaşarmış.
D)Tiyatro,bir toplumu eğitmek için en kestirme yollardan biridir.
E)Çevre kirliliğinin hızla artması bütün canlıların yaşamını tehlikeye sokuyor.

9)Yarım saat ya da bir saat için bir başkasının kimliğine bürünmek,bizi dar benliğimizden kurtarır.Başkalarını anlamaya çalışmak bizi anlayışlı kılar.Tiyatro,bir hoşgörü okuldur.Fakat tiyatronun gençlik terbiyesi bakımından en önemli tarafı,?beraberce güzel eserler ortaya koyma çabası?dır.Tiyatro,en azından ben on genci,aynı oyun içinde birbirine uymaya,rol almaya,hizmet etmeye zorlar.Beraberce oynanan bir oyunda perdenin ipini çekmenin bile zevki ve heyecanı vardır.
Bu parçada dil hangi işlevde kullanılmıştır?
A)Heyecana bağlı işlev
B)Alıcıyı harekete geçirme işlevi
C)Dil ötesi işlev
D)Kanalı kontrol işlevi
E)Göndergesel işlev

10)??. Bir ileti,dilin göndergeyi olduğu gibi ifade edecek şekilde düzenlenerek oluşturulmuştur.Diğer bir ifadeyle dilin bilgi verme işlevidir.Dilin bu işlevinden özellikle öğretici metinlerde yararlanılır.
Bu parçada boş bırakılan yere aşağıdakilerden hangisi getirlmelidir?
A)Kanalı kontrol işlevi
B)Alıcıyı harekete geçirme işlevi
C)Dil ötesi işlev
D)Göndergesel işlev
E)Kanalı kontrol işlevi

11)Aşağıdakilerden hangisi dil dışı göstergelerden biri değildir?
A)Simge
B)Belirtke
C)Kanal
D)İkon
E)Belirti

12)?Bölük,kalk!?cümlesinde dilin hangi işlevde kullanıldığı söylenebilir?
A)Kanalı kontrol işlevi
B)Alıcıyı harekete geçirme işlevi
C)Göndergesel işlev
D)Sanatsal işlev
E)Dil ötesi işlev

13)Dille ilgili olarak aşağıda verilen bilgilerden hangisi yanlıştır?
A)Evrensel niteliklere sahiptir.
B)Dil ile kültür arasında sıkı bir bağ vardır.
C)Dil bozulursa kültür değerleri de bundan zarar görür.
D)Kültürel birikimler dil aracılığı ile geleceğe aktarılır.
E)Kültür alanındaki bozulmalar dile yansır.

14)Bir dilin tarihsel,bölgesel,siyasal sebeplerden dolayı ses,yapı ve söz dizimi özellikleriyle ayrılan koludur.Dilin bu bölümü,yazılı metinlerde incelenmeyen karanlık dönem olarak ifade edilen tarihsel süreçte ortaya çıkmıştır.Dilin bu bölümü,ayrıldığı dilden hem ses hem biçim yönüyle farklılıklar gösterir.
Bu parçada ana dilin hangi bölümünden söz edilmiştir?
A)Şive
B)Ağız
C)Lehçe
D)Alfabe
E)Yazı dili

15)…….,asıl unsur sözcüklerin kökleri ve ekleridir.Ekler,tek veya çok heceli olabilmektedir.Bu dil ailesi içinde yer alan diller,ön ekli diller ve son ekli diller olarak ikiye ayrılır.?Japonca,Korece,Mançurca?gibi diller bu dil grubunun içinde yer alır.
Bu parçada boş bırakılan yere aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir?
A)Eklemeli dillerde
B)Hint dillerinde
C)Sami dillerinde
D)Bantu dillerinde
E) Tek heceli dillerde

16)Aşağıdaki seçeneklerin hangisinde aynı dil ailesi içinde yer alan diller birlikte verilmiştir?
A)İbranice,Sırpça,Romence
B)Rusça,Sırpça,Mançurca
C)Türkçe,Korece,Lehçe
D)Romence,İbranice,İspanyolca
E)İtalyanca,Romence,Yunanca

17)Bu dönem,Türk dilinin yazılı belgelerle takip edilebilen çağıdır ve Göktürkler ile Uygurlar tarafından verilen ürünleri kapsar.Bu dönemin metinlerinde yalın ve yabancı etkilerden uzak bir dil kullanıldığı görülmektedir.
Bu parçada Türk dilinin hangi döneminden söz edilmektedir?
A)Eski Türkçe
B)Doğu Türkçesi
C)Karanlık Dönem
D)Kuzey Türkçesi
E)Eski Anadolu Türkçesi

18)Çekimli dillerle ilgili olarak aşağıda verilen bilgilerden hangisi yanlıştır?
A)Kök ve ekler vardır.
B)Sözcük türetilirken kök,içten değişikliğe uğrar.
C)Bu dillerin kimilerinde kök,türetme sırasında tamamen tanınmaz bir hale gelir.
D)Bu dillerin bazılarında kökte bir değişme olmadığı için kökle ek arasındaki türetmeyle ilgili ilişki çok belirgindir.
E)?İbranice,Moğolca,Tunguzca?çekimli diller arasında yer alır.

19)Fuzuli,Bağdat?ın fethi sırasında Kanuni Sultan Süleyman?a kasideler sunmuş,bunun üzerine kendisine vakıflar eliyle maaş bağlanmıştır.Ancak Fuzuli,bu maaşı alamamıştır.Bunun üzerine dokunaklı bir eleştiri örneği olan ünlü mektubunu yazmıştır.Şair,bu mektubunda,o dönemin resmi dairelerindeki yanlış tutum ve davranışları gözler önüne sermiştir.Sanatçının,mektubundaki ?Selam verdim rüşvet değildir deyu almadılar?sözü ile adeta devirde yaşanan olumsuz tutum ve davranışlara dikkat çekmiştir.
A)Hüsn ü Aşk
Şikayetname
C)Siham-ı Kaza
D)Divan-ı Kebir
E)Leyla ile Mecnun

20)Üstte mavi gök,altta yağız yer kılındıkta,ikisi arasında insanoğlu kılınmış.İnsanoğlunun üzerine ecdadım Bumin Kağan,İstemi Kağan oturmuş.Oturarak,Türk milletinin ilini töresini tutuvermiş,düzenleyivermiş.Dört taraf hep düşman imiş.Ordu salarak dört taraftaki milleti hep almış,hep tabi kılmış.Başlıya baş eğdirmiş,dizliye diz çöktürmüş.Doğuda Kadırkan ormanına kadar,batıda Demir Kapı?ya kadar kondurmuş.Türk ,Oğuz beyleri,milleti,işitin:Üstte gök basmasa,altta yer delinmese,Türk milleti,ilini töreni kim bozabilecekti ki?
Bu parçada Türk dilinin hangi dönemiyle ilgili dil özellikleri ağır basmaktadır?
A)Batı Türkçesi
B)Kuzey Türkçesi
C)Doğu Türkçesi
D)Eski Türkçe
E)Eski Anadolu Türkçesi

21)İstanbul ağzının,Türkçenin yazı dili olması gerektiğini savunan edebi topluluk aşağıdakilerden hangisidir?
A)Beş Heceliler
İkinci Yeniciler
C)Milli Edebiyatçılar
D)Yedi Meşaleciler
E)Servet-i Fünuncular

CEVAP ANAHTARI: 1-A 2-D 3-E 4-B 5-B 6-D 7-A 8-A 9-E 10-D 11-C 12-B 13-A 14-C 15-A 16-E 17-A 18-E 19-B 20-D 21-C

BÖLÜM 6
SÖYLEYİŞ VE TELAFFUZ

1)Konuşma esnasında peşi peşine söylenen sesler aynı düzeyde değildir;sesler durmadan alçalır,yükselir buna ??.. denir.
Bu parçada boş bırakılan yere aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir?
A)vurgu
ünsüz benzeşmesi
C)ulama
D)ünlü daralması
E)tonlama

2)Doğal söyleşinin bozulması aşağıdakilerden hangisine neden olur?
A)Boğumlamaya
B)Yapmacık söyleyişe
C)Duraklamaya
D)Tonlamaya
E)Yumuşamaya

3)Aşağıdaki cümlelerin hangisinde vurgu,zaman kavramı üzerindedir?
A)Bugün bütün öğrenciler konferans salonunda toplanacakmış.
B)Ağrı Dağı?na tırmanan dağcıların hepsi yarın dönecekmiş.
C)Babamlar,uzun zaman bu tarihi kasabada oturmuş
D)Bundan sonra kimlik kartını almadan dışarı çıkmayacağım.
E)Askeri birlikler,hafta sonunda büyük bir tatbikat yapacakmış.

4)Aşağıdaki dizelerin hangisinde ?ulama?ya bir örnek vardır?
A)Kapar perdeleri sonuna kadar
B)Yıldızlar çamlara değer de geçer
C)Yollara dizilmiş tığ gibi çamlar
D)Gün buradan başını eğer de geçer
E)Gözyaşların anıyormuş eski günleri

5)Ara vermeden konuşmak mümkün değildir.Konuşma sırasında belli aralıklarla ve uygun yerlerde durarak nefes almaya gereksinim vardır.Bunun da söz söylemenin doğallığı içinde yapılması gerekir.Soluksuz ve ara vermeden yapılan bir konuşma,monotonluğa neden olur,anlamayı zorlaştırır.Her cümle kendi içinde bir anlam bütünlüğü taşıdığından,soluğumuz tükendiğinde yeniden bir süre durup nefes almamız gerekir.
Bu parçada aşağıdakilerin hangisinden söz edilmektedir?
A)Boğumlamadan
B)Vurgudan
C)Tonlamadan
D)Duraklamadan
E)Ulamadan

6)Aşağıdaki yer adlarının hangisinde vurgu ilk hecededir?
A)Palandöken
Çanakkale
C)Kütahya
D)Silifke
E)Kayseri

7)Öğüt çok az iyi karşılanır ve asıl ona gereksinim duyanlar ondan en az hoşlanırlar.
Yukaridaki cümlede kaç yerde ulama vardır?
A)1
B)2
C)3
D)4
E)5

8)Her şey ona karşı durur
Güneş yakar,kış dondurur
Bazı tutar kanadından
Bir fırtına yere vurur.
Bu dörtlükte kaç yerde ulama vardır?
A)1
B)2
C)3
D)4
E) 5

9)Buraya kadar yalnız mı geldiniz?
I
Diyarbakır,son yıllarda oldukça gelişmiş
II
İzmir ile Aydın arası kaç kilometre?
III
Durgun suda balık avlamak kolaydır.
IV
Bize:?Halinize şükredin!?diyordu.
V
Yukaridaki numaralanmış sözcüklerin hangisinde vurgu sözcüğün son hecesindedir?
A) I
II
C) III
D) IV
E) V

10)Aşağıdaki atasözlerin hangisinde birden fazla ulama vardır?
A)Eşeğin kuyruğunu kalabalıkta kesme;kimi uzun der,kimi kısa.
B)Karga kekliği taklit edeyim derken kendi yürüyüşünü şaşırmış.
C)Köylü misafir etmeyiz demez,konacak konak yoktur der.
D)Kısmet ise gelir Hin?ten,Yemen?den,kısmet değilse ne gelir elden
E)İnsan,bilmediğini ayağının altına alsa başı göğe erer.

11)Aşağıdaki sözcüklerin hangisinde vurgu ilk hecede değildir?
A)Simsiyah
Çankırı
C)Bomboş
D)Şimdi
E)Denizli

12)Aşağıdaki cümlelerin hangisinde vurgu nesne üzerindedir?
A)Onları kısa süre sonra kasabaya ulaştırdı.
B)Köyümüzde üzümleri sonbaharda toplarız.
C)Bugün çocuklara birer roman aldım.
D)Bavulları bahçe kapısının önüne koymuş.
E)Ceviz fidanlarını bizim bahçeye dikiyordu.

13)Bir cümlede ünsüzle biten sözcükten sonra ünlüyle başlayan bir sözcük gelirse,bu sözcüklerin birbirine bağlanarak okunmasına ??. adı verilir.
Bu parçada boş bırakılan yere aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir?
A)tonlama
B)vurgu
C)ulama
D)boğumlanma
E)duraklama

14) I.Süt beyaz bir martıyım açıklarda
II.Gemilere ben yol gösteriyorum
III.Buğday ve ilaç yüklü gemilere
IV.Bir kanat vuruşta bulutlardayım
V.Bir süzülüşte vatanım dalgalar
Yukaridaki dizelerin hangisinde ulama vardır?
A) I
II
C) III
D) IV
E) V

15)Vurguyla ilgili olarak aşağıda verilen bilgilerden hangisi yanlıştır?
A)?Sözcük vurgusu?ve?cümle vurgusu?olmak üzere iki tür vurgu vardır.
B)Bir sözcükteki kimi hecelerin,diğerlerinden daha baskılı söylenmesine sözcük vurgusu adı verilir.
C)Pekiştirilmiş sözcüklerde vurgu ilk hecede bulunur.
D)Olumsuzluk eki,vurguyu kendinden önceki heceye aktarır.
E)Yer adlarında vurgu genellikle son hecededir.

16)Aşağıdaki cümlelerin hangisinde vurgu ilk hecededir?
A)Edirne
B)Almanca
C)Kardeşçe
D)Çünkü
E)Malatya

17)Aşağıdaki cümlelerin hangisinde ulama yoktur?
A)Başarılı kompozisyon yapabilmenin birinci koşulu çok kitap okumaktır.
Çok konuşan biri,sürekli özür dilemek zorunda kalır.
C)İşlerini bugüne kadar kimseden yardım almadan yürüttü.
D)Dilimin ucuna gelen şeyleri bir türlü söyleyemedim.
E)Ufkunun genişliği sayesinde sorunların üstesinden gelmişti.

18)Aşağıdaki dizelerin hangisinde ulama yoktur?
A)O,beyaz bir kuştu,uzun kanatlı
B)Ardından ışıktan bir iz bıraktı.
C)Yel gibi dağları aştı bir atlı
D)Arkada bir engin deniz bıraktı
E)Uzaktan gelirken derin akisler

19)Aşağıdaki cümlelerin hangisinde ?ek fiil?vurguyu kendinden önceki heceye aktarmıştır?
A)Ahmet,birkaç gün sonra yanınıza mı geldi?
Çocuklar akşama kadar parkta oynuyor.
C)Kimseye söylemeden buradan ayrıldı.
D)Sizindir bütün bu gördüğünüz bahçeler
E)En sevdiğim saatim dün kayboldu

20)Aşağıdaki altı çizili sözcüklerin hangisinde vurgu ikinci hecededir?
A)Kargalar dere kenarında upuzun kavaklara yuva yapmıştı.
B)Silifke,ülkemizde nar yetiştiriciliğinde söz sahibi bir beldemizdir.
C)İstanbul,dünyanın en ünlü şehirler arasında yer alıyor.
D)Artvin,ülkemizin rakımı en yüksek şehirlerinden biridir.
E)Böyle sıcak bir havada akşama kadar bahçede çalıştın mı?

21)??.,konuşma organları olan dudak,dil damak,yanaklar ve alt çene ile boğazın birlikte çalışarak ses çıkarmasıdır.Eğer buna dikkat edilmezse,konuşan kişinin söyledikleri anlaşılmadığından,bu kişi sözlerini sürekli yinelemek zorunda kalır.
A)Kaynaşma
B)Vurgu
C)Ulama
D)Boğumlanma
E)Tonlama

22)Peki dediğimi yapma bakalım!
Altı çizili sözün bu cümleye kattığı anlam aşağıdakilerden hangisidir?
A)Üzüntü
B)Sevinç
C)Kaygı
D)Abartma
E)Tehdit

23)Aşağıdaki dizelerden hangisinin durakları 4+4+3 şeklinde düzenlenmemiştir?
A)Dünya malı görünmüyor gözüme
B)Eğerleyin kır atımın ikisin
C)Fethedeyim lalaların hepisin
D)Bugün çay bulandı yarın durulmaz
E)Kar?acaoğlan ben korkarım haramdan

24)Aşağıdaki cümlelerin hangisinde birden fazla ulama vardır?
A)Donkişot,gördüğü her şeyi,hayal ettiği hain kişilere benzetir.
B)Ona göre yel değirmenleri kötülük eden devler,koyun sürüleri ordudur.
C)Bundan dolayı onlarla savaşmaya kalkışır;bu da onu gülünç yapar.
D)Karşılaştığı insanlar onu küçümserler,onunla alay ederler.
E)Bu roman karamanı diyar diyar dolaşır ve kahramanlığını göstermek için çaba harcar.

CEVAP ANAHTARI
1-E 2-D 3-B 4-B 5-C 6-E 7-D 8-D 9-B 10-D 11-E 12-E 13-A 14-D 15-E 16-C 17-E 18-D 19-E 20-E 21-C