ASP.NET Yapılandırma ve Web.Config dosyası

ASPNET?in en güzel yanlarından biri güçlü yapılandırma sistemidir. Bu yapılandırma sistemi XML tabanlı dosyalar kullanır ve Web.Config adlı dosyada saklanır. Bir ASP.NET uygulamasına herhangi bir Web.config dosyası eklenmediğinde varsayılan olarak, Microsoft Framework ile gelen Machine.config dosyasından yapılandırmayı kalıtımla alır. Lakin bu hiçbir zaman yeterli değildir. Zaten Visual Studio.NET?de Visual Web 2005 de bizim için kendileri temel yapılandırmalara sahip birer Web.config dosyası oluşturuyor.

Unutulmaması gereken bir konu da Machine.config dosyası sadece ASP.NET uygulamaları için değil; tüm makina için gerekli yapılandırma ayarlarını içerir. Bu yüzden yapılandırmaları Machine.config de değil Web.config?de yapmak en mantıklısıdır. Web.Config dosyasını kullanarak tüm uygulamamıza tek bir dosyadan ulaşıp uygulamamızın yapılandırmasını tamamen tekelimize alıp en üst düzeyde performans sağlayabiliriz. Örneğin; uygulamamızın farklı yerlerinde farklı Web.config dosyaları kullanarak farklı düzeyde güvenlik, hata yönetimi, derleme durumu, oturum yönetimi, şifreleme ve bir çok farklı yapılandırmaları kullanabiliriz. Bu da bize hatırı sayılır bir esneklik kazandıracaktır.

Bir Web.config dosyası standart XML bildirimi ile ( bildirimini ve bu bildirimler içinde de etiketlerini barındırmak zorudandır. Aşağıda Visual Web Dewoloper 2005 beta ile birlikte Microsoft geliştiricilerinin hazırladığı örnek bir ASP.NET uygulaması olan StarterKit?in Web.config dosyasından bir kısım bulunmaktadır. Bu ayarları ve denetimleri örnek alarak incelemeye başlayalım.

(admin dizinindeki albüm.aspx ile ilgili ayarlar)

(hangi hesap yada rollerin kaynaklara ulaşabileceğini bildiren öğenin başlangıcı )
( burda admin grubundan herkesin girebileceği belirtiliyor.)
(bu sayfaya giremeyecek grup “*” karakteri ile herkes(admin harici))

(Hata sayfalarının yapılandırılması)
(uygulama dili seçimi)
(kimlik denetiminin yapılma stili belirtiliyor- burda forums denetimi seçilmiş )
(kullanıcının login olmak için gideceği sayfa, kimlik doğrulama yöntemi ve süresini belirtiliyor.)

Yukardaki Web.config dosyası tam ve eksiksiz değildir. Sadece şeklen ilk bakış olsun istedim. Şimdi yukarıdaki ve yukarıda geçmeyen diğer yapılandırmaları tek tek inceleyelim.

ASP.NET Yapılandırma elemanları
Yapılandırma öğeleri Camel case(deve biçimli) ve büyük/küçük harf duyarlıdır. Deve biçimli yapılandırma öğeleri; bir yapılandırmanın ilk kelimesini ilk harfi küçük; ikinci ve sonra gelen kelimelerin ilk harfleri büyüktür. localOnly gibi.

Aşağıdaki anlatımda sözdizimlerinde kullanılabilecek tüm değerler verilmiştir örneğin; batch=”true|false” true yada false değerinden biri, enableSessionState=”true|false|ReadOnly” true, false veya ReadOnly seçeneklerinden biri kullanılabilir.

1.
öğesi ASP.NET HTTP motorunun çalışma zamanındaki çesitli özelliklerini denetler. Kullanımı ve söz dizimi;

appRquestQueulLimit=”istek sayısı”
executionTimeout=”saniye”
maxRequestLength=”kbayt”
minFireThreads=”bekletilecek en düşük iş parçası sayısı”
( başka öznitelikler de var ama sadece bir kısmı kullanıldı )

appRquestQueulLimit: bir 503-Server Too Busy hatası vermeden önce ASP.NET in kuyruğa sokacağı istek sayısını belirler. Varsayılan değeri 100?dür.
executionTimeout: Klasik ASP?deki Server.ScriptTimeout özelliğine benzer ve uzun süre bekleyen ve asılı kalan istekleri kapatılmadan önce yürütüleceği saniyeyi belirtir. Varsayılan değeri= 90 saniyedir.
maxRequestLength: Kilobayt olarak gelen dosya yüklemelerinin en büyük boyutunu belirler.Bu özellik sunucunuza büyük dosya yükleyerek yapılan saldırılar için çok önemlidir. Bu öznitelik için varsayılan değeri ise 4,096 kbayt.
minFireThreads: ASP.NET?in yeni istek işlemek için bekleleteceği
en düşük is parçası sayısıdır. Varsayılan değeri 8?dir.

2.
ASP.NET?in en kampsamlı yapılandırma öğesidir. Bu yapılandırma genelde Web Servisleri ve diğer ASP.NET web uygulamalarının kodlarının derleme biçimlerinini içeren özniteliklerden oluşur. Kullanımı ve sözdizimi;

batch: Uygulamanızın ASP.NET sayfalarının toplu halde derlemeyi destekleyip desteklemediğini belirtir. “true” değerini seçerseniz toplu derleme desteklenir. Varsayılan değer true. “false” değerini seçerseniz her sayfa çağırıldığında derlenir. Bu da pek iyi bir seçenek değildir.
batchTimeout: Bu öznitelikle eğer toplu derlemeyi () true olarak seçtiyseniz toplu derlemenin zaman aşımından önce geçecek süreyi saniye olarak belirtir. Varsayılan değer 15 saniyedir.
debug: ASP.NET sayfalarının ve Web Servislerinin derlenmiş montaja hata ayıklama bilgilerinin eklenip eklenmeyeceğini belirtir. Bu özelliğin her zaman “false” olması daha uygundur varsayılan olarakta “false” olarak belirlenmiştir. Çünkü hata ayıklama montajları büyüktürler ve bu bazı sorunlara neden olabilir.
defaultLangue: Bu özelliğin varsayılan değeri VB.NET?dir. Bu derleme sırasında kullanılacak dili belirtir ki bu ve buna benzer bir çok yapılandırma otomatik olarak uygulamanıza eklenir. Örneğin Visual Studio ile bir C# Web uygulaması başlattığınızda Visual Studio sizin için oluşturacağı Web.config dosyasına belirtimini ekler.
explicit: Bu denetim VB.NET için geçerlidir bu yüzden geçiyoruz.
strict: Bu denetim de VB.NET için geçerlidir varsayılan ayarı false?dır.
tempdirectory: Derlemeden kaynaklanan geçici ASP.NET dosyalarının adreslerinin belirtildiği özniteliktir. Geçerli herhangi bir dizin olabilir.
compiler

a. extension: Geri kod sayfası dediğimiz sayfasının uzantısının belirlendiği alandır (.vb, .cs, gibi) bu alan zaten bundan önce gelen langue denetimi ile özdeş olur Visual Studio ve/veya diğer yazılım geliştirme araçları bizim için bu ayarı da otomatik olarak yaparlar.
b. compilerOptions: Derleme sırasında geçirelecek derlemeye özgü tüm seçenekleri içerir. Kullanılabilen bir seçenek belirlemeyi ya varsayılan ayar alarak Visual.Studio ya da kullandığınız uygulama geliştirme aracına brakın yada geçerli bir seçenek bulmak için SDK belgelerine bakabilirsiniz.
c. type: default languae yada extension özniteliklerindeki uzantıyı kullanarak hangi sınıf ve/veya montajların kullanılacağını belirtir. Fakat bu nitelikle oynamamak en iyisidir zira zaten bizim için bu varsayılan şekliyle kabul edilir. Ayrıca bu varsayılan ayarların çoğu zaman yeterlidir.
d. warningLevel: Bu nitelikde derleyici hatalari ile ilgilidir. Derleyicinin verdiği uyarı iletisi türlerini belirleyen düzey denetimidir. C# için varsayılan olarak “1” değeri belirlenmiştir. Herhangi bir degişiklik yapmak pek gerekmez.

a.

Bu özellik genellikle sayfa düzeyi özniteliklerine ait varsayılanlari ayarlamaya izin verir. Tüm ASP.NET sayfalarında (@ Page ASP.NET komutu bulunanlar hariç) geçerlidir. Bu öğenin kullanımı ve söz dizimi ise şöyledir: