Pardus, Tulliana2 adında harika bir simge seti ve bir o kadar da güzel renkleri beraberinde getirmesine rağmen insanoğlunun farklı şeyler deneme isteğine karşı gelmek mümkün değil. Pardus masaüstünü daha da renklendirmeyi öğreneceğiz bu ay. Hem de diğer abuk işletim sistemlerinde olmayan pek çok özelliği de nasıl kullanacağımızı öğrenerek. Şimdi gelin, masaüstümüzü hep beraber özelleştirelim.
Özelleştirmeye başlamadan önce
Öncelikle duvar kâğıdından başlamak yararlı olacak. Neredeyse en çok kullanacağımız bileşenin düzgün ve göze hoş görünmesin sağlık açısından yararlı olduğunu ve ömür uzattığına inanıyorum :-).
Masaüstüne sağ tıklayarak “Masaüstünü Yapılandır” menüsünden yapılandırma penceresine ulaşalım. Gördüğümüz üzere her şey elimizin altında! Klasik olarak sabit diskinizden bir resim seçip arkaplan olarak atabilir veya hiç seçmeyebiliriz. Seçtiğimiz arkaplanı tüm masaüstleri için uygulayabilir veya her masaüstü için ayrı ayrı arkaplan seçebiliriz. “Seçenekler” bölümünden nasıl görüneceğini belirleyebiliriz.
Bununla kaldı mı? Tabi ki hayır! Linux ile site site dolaşıp duvar kâğıdı aramanıza da gerek yok. Milyonlarca duvar kâğıdı, simge seti, sesi bulabileceğiniz devasa bir kütüphane elinizin altında ve bu içeriği çekmek için sisteminize gömülü bir araç var. Duvar kâğıtlarını, sıra dışı simge setlerini, amarok temalarını (skin) tek tıklama ile uzak bir sunucudan beğenip indirmemize olanak tanıyan bu sistemin adı GHNS (Get Hot New Stuff). Sağ taraftaki bölümden “Yeni Duvar Kâğıdı Al” düğmesine tıklayarak bu özellikten kolayca faydalanabiliriz. Ve tabi ki oluşturduğumuz duvar kağıtlarının başkalarına da faydası olması için http://sanat.pardus.org.tr adresine kayıt olup duvar kağıdı gönderebilir ve bu özellik ile duvar kâğıtlarınızı başkalarıyla paylaşabilirsiniz.
KDE masaüstü ortamını kullanan Pardus’un bir diğer özelliğinden daha bahsedelim. KDE 3.4 sürümünden bu yana SVG (Ölçeklenebilir Vektörel Grafik) formatında vektörel duvar kâğıtlarını da destekliyor. Dolayısıyla son sürüm olan KDE 3.5.6’yı kullanan Pardus’da da SVG çizimleri duvar kâğıdı olarak kullanabiliriz demek bu! Bir başka deyişle, bundan sonra ekran çözünürlüğü derdiniz ortadan kalkıyor. İster 1024×768 ister 1600×1200 piksel çözünürlüğünde bir masaüstü kullanın, vektör temelli duvar kâğıdınızı sonsuza kadar büyütseniz de piksellenme yaşamaksızın kullanabilirsiniz :)…
Güzel bir özellik değil mi?
Simgeler
Duvar kâğıdından daha çok etkileşimde olduğumuz kısım ise simgeler. Bunun için “Menü -> Tasma -> Görünüm ve Temalar -> Simgeler” yolunu kullanacağız. Gördüğümüz üzere gayet kolay ve basit kullanımlı bir arayüz karşımızda. Yeni simge temaları kurmak için “Yeni Tema Kur” butonuna tıklamamız ve dosyasının yerini belirtmemiz sadece 5 saniyemizi alıyor. Windows’ta 3.000 ikonu aynı anda değiştirmeye kalkışmak sizce neye yol açardı dersiniz? :))
Yeni simgeleri http://www.kde-look.org adresinden “Icons” bağlantısına tıklayarak alabiliriz. Yapmamız gereken sadece indirdiğimiz dosyanın yolunu belirtmek ve seçim yapmak.
Gelişmiş sekmesinde “Panel”, “Araç çubuğu” gibi yerlerde simgelerin üzerine gelince veya tıklayınca ne gibi bir olayın gerçekleşeceğini belirtebiliriz. Ben daha çok simge üzerine gelince parlaklığının artmasını tercih ediyorum.
Stil
Stil; uygulamaların sağ tuş menüsünün, seçim menüsünün, butonlarının vb. görsellerin nasıl görüneceğini belirler. “Menü -> Tasma -> Görünüm ve Temalar -> Stil” yolunu takip ederek erişeceğiz. Öntanımlı olarak Lipstik geliyor ama fazla beğenmiyorum. “Polyester” stili favorilerim arasında. Kristal ve parlak görünümü hoş. Seçim menüsünün yanındaki “Yapılandır” butonundan Polyester’i yapılandırabilir, butonların, kaydırma çubuklarının biçimini belirleyebiliriz.
Bununla da kalmayıp, menülerin şeffaf olmasını sağlayabiliriz! Aero arayüzünün çok daha başarılı bir halini, “Efektler” sekmesinden “Menü Efekti” kısmını “Yarı Geçirgen Yap” şeklinde değiştirerek kolayca kullanabiliriz.
Pencere Dekorasyonu
“Menü -> Tasma -> Görünüm ve Temalar -> Pencere Dekorasyonu” ile son derece ilginç bir ayar bölümüne erişeceğiz. Adı ipucu verebilir. Bu bölümde pencere üzerindeki “Kapat”, “Büyüt”, “Simge Durumunda Küçült” gibi düğmelerin bulunduğu kısmı özelleştireceğiz. Her ne kadar öntanımlı olarak gelen hoş olsa da favori pencere dekorasyonum “Polyester” -stil ile uyumlu olarak- 😉 Tabi ki ben kullanıyorum diye bunu kullanmak zorunda değiliz. Diğerlerine bakmadan “Crystal” dekorasyonunu denemeniz önerilir. Şeffaflığı destekliyor ve düğmelerin üzerine gelindiğinde renk değiştirebiliyor. Her zaman olduğu gibi bunu da seçim menüsünün hemen altında bulunan “Dekorasyon seçenekleri” bölümünden daha da çok özelleştirebiliriz.
Öntanımlı gelen “Vista” düğmelerine karşı bir alerjim var. Genellikle “Handpaint” düğmelerini tercih ediyorum. Tabi ki “Buttons” sekmesinden göze hoş geleni ayarlamak size kalmış ;).
Renkler
Düzenlemelerin en can alıcı noktasına sıra geldi, renkler… “Menü -> Tasma -> Görünüm ve Temalar -> Renkler” yolunu takip ederek işe başlayabiliriz.
İlk olarak var olan şemaları denemek faydalı olacaktır. İstersek yine http://www.kde-look.org adresinden renk şemaları indirip “Şemayı Aktar” düğmesine tıklayarak sistemimize kurabiliriz. Sıfırdan başlamak yerine bir renk şeması üzerinde çalışmak tercih edilebilir. Sağ tarafta bulunan seçenekler yardımıyla nerede hangi rengin olacağını isteğimize göre seçebiliriz. Tavsiyem teker teker bunlarla uğraşmak yerine kde-look adresinden beğendiğinizi indirmeniz. Zaman en değerli hazinedir :)…
Ekran Koruyucusu
Bilgisayarın kullanılmadığı zaman ekranda bir animasyon belirmesi gayet hoş. Bunu “Menü -> Tasma -> Görünüm ve Temalar -> Ekran Koruyucu” ile seçelim. Seçim alanında kategori olarak listelenmesi ve tıklanınca yandaki mini ekrandan önizlemesinin seyredilebilmesi kullanışlı değil mi?
İstersek önizlemesi ile yetinmeyip “Dene” düğmesi ile ekranda nasıl görüneceğinin denemesini de yapabiliriz. Alt bölümdeki seçeneklerden ne zaman başlayacağını ayarlayabilir, ekran koruyucuya geçtikten sonra masaüstünü açmak için parola koyabiliriz. “Gelişmiş Seçeneklerden” ekran koruyucunun kenarlarına kenarlık yerleştirebiliriz.
Bu bölümde özellikle OpenGL ekran koruyucularına bir göz atmanızı salık vereceğim. Macintosh sistemlerde görüp de ?Neden Windows’ta yok?? diye hayıflandığınız o çarpıcı üç boyutlu ekran koruyucularının çok daha fazlası, sizi Pardus’ta bekliyor.
Paneller
Tasma/Pardus Yapılandırma Merkezi’ndeki ?Masaüstü Seçenekleri? bölümünde yer alan Paneller kısmını çok seveceğinizi düşünüyorum. Burada Panel’in (Görev Çubuğu) istediğiniz gibi boyunu uzatıp kısaltabileceğiniz gibi, kalınlık, şeffaflık, üzerinde yer alacak simgelerin boyutlarına kadar pek çok ayarlamayı kolaylıkla yapabiliyorsunuz. Dilerseniz Mac OS X’in şeffaf ve kocaman simgeli ?Dock?una benzer ister Vista’nın renkli görev çubuğuna benzer bir panele sahip olabilirsiniz. Üstelik sistem kaynaklarına hiçbir şekilde artı bir yük getirmeksizin! Nasıl, güzel değil mi?
KDE masaüstü ortamında panele sadece kısayol ve simgeleri değil; bazı küçük uygulama parçacıkları, küçük programcıklar da eklemlemek mümkün. Matematik İşlem değerlendiricisi, kullandığınız müzik programını yönetmenizi sağlayacak ileri/geri sarma düğmeleri, RSS izleyicisi gibi küçük ama hayat kurtaran yazılımları buraya gömebilir ve masaüstünde size yer kaybettirmeden çalışmalarını sağlayabilirsiniz. Bunun için tek yapmanız gereken panelin üstüne gelip Panel Kilidi’ni açmak ve sonrasında çıkacak menüden ?Programcık Ekle?yi seçmek.
Son Olarak Amarok
Harika müzik çalıcımız Amarok’u da yapılandırma zamanı geldi. Bununla beraber yazımızın sonuna geliyoruz. Geçen sayıdan hatırlarsanız Amarok çalınan parçanın bilgilerini küçük bir pencerede gösterebiliyordu. Bunu “Ayarlar -> Amarok programını yapılandır -> Görünüm” menüsünden düzenleyelim. Öntanımlı olarak mevcut KDE renk şemamız (Bkz: Renkler bölümü) ne ise o rengi alır. Tabi ki bunlar haricinde belirlediğimiz bir rengi kullanabiliriz, sınır yok.
Bilgi penceresindeki yazı tipleri “Özel yazıtipi kullan” seçeneğini işaretleyerek aktif hale getirilebilir. Görüldüğü üzere “Parça listesi”, “İçerik yan çubuğu” gibi bölümlerin yazı tipini ayarlayabiliriz. “DejaVu Sans” yazıtipi gayet hoş, değiştirilmemesi taraftarıyım.
Yazı tiplerinin hemen altında bulunan renk şemaları ile de oynamak mümkün. Bu ayarlar Amarok’a özgü olduğu için tüm KDE uygulamalarının renk şemasını değiştirmez. Genellikle birbiriyle uyumlu olan renkler seçilir. Örneğin KDE renk şemamız mavi ise, burada yeşil seçmek güzel ve estetik görünür.
Son kısım olan içerik tarayıcı stili ise; sol panelin en üstünde bulunan “İçerik” sekmesi içindir. http://www.kde-look.org adresinden Amarok için olan içerik temalarını indirdikten sonra “Yeni Stil Kur” düğmesi yardımı ile indirdiğimiz stilin yolunu belirtmemiz kurmak için yeterli. Duvar kâğıtlarında olduğu gibi Amarok içerik stillerinde de kde-look adresine tıklamadan seçip, kolayca kurmak mümkün ;).